Elke twee jaar publiceert het Departement Landbouw en Visserij een actuele synthese van de Vlaamse land- en tuinbouw op basis van de laatst beschikbare cijfers. De publicatie van het nieuwste Landbouwrapport (LARA) en Visserijrapport (VIRA) ging dit jaar gepaard met de lancering van een cijferwebsite met als doel een betere verspreiding van en kennis over landbouwdata en een grotere transparantie van markt- en prijsgegevens.
Die data tonen alvast aan dat de Vlaamse land- en tuinbouw nog steeds een belangrijke economische sector is. Vlaanderen telt in 2019 23.318 landbouwbedrijven. Ze bewerken samen 621.702 hectare grond of 46 procent van de totale Vlaamse grondoppervlakte. De sector realiseert een productiewaarde van 6 miljard euro.
Aandeel veeteeltbedrijven gedaald
89 procent van de Vlaamse landbouwbedrijven zijn gespecialiseerd, wat concreet betekent dat zij minstens 2/3 van hun totale output uit een bepaalde teelt(groep) halen. De verhouding tot de gemengde landbouwbedrijven (die dus voor 11 procent staan) bleef de afgelopen 20 jaar nagenoeg constant. Opvallend is echter de daling van het percentage veeteeltbedrijven. Dat zakte tussen 2001 en 2019 van 59 naar 48 procent. De tuinbouwsector daalde in aandeel bedrijven ook van 17 naar 12 procent. De enige stijger is de akkerbouw met een aandeel dat van 13 naar 29 procent evolueerde.
Geen hoger inkomen
Wat het inkomen betreft duidt het rapport er in eerste instantie op dat
het landbouwinkomen grote verschillen kent tussen sectoren. Er is ook een grote volatiliteit over de verschillende jaren heen evenals grote verschillen tussen de bedrijven in eenzelfde sector. Het nettobedrijfsresultaat per familiale arbeidskracht is op basis van een analyse voor de periode 2014-2018 zeer positief voor groenten onder glas. De varkenshouderij draaide de voorbije 20 jaar volgens de analyse in het rapport ‘min of meer break-even’. Terwijl vooral bij vleesvee, maar ook bij melkvee en fruit, en in iets mindere mate bij de akkerbouw, het resultaat negatief is.
Wel wijzen de technische kengetallen erop dat er de voorbije decennia een sterke productiviteitstoename was in de landbouw. “Dat heeft echter niet geleid tot een stijging van het landbouwinkomen. De kosten van inputs als meststoffen, voeder en energie stijgen in verhouding tot de productiewaarde. Tegelijk daalt het aandeel dat de landbouwer overhoudt van de prijs van de voeding in de winkel”, luidt het jammer genoeg met zoveel woorden.
Nieuwe cijferwebsite
Het Departement Landbouw en Visserij wil iedereen meer toegang geven tot cijfers over de Vlaamse land- en tuinbouw. Zowel data over de diverse sectoren als prijsinformatie kregen dan ook een plaats op een gloednieuwe cijferwebsite.
Hilde Crevits, Vlaams minister van Landbouw: ‘De website is een echte nieuwe digitale encyclopedie. Je vindt er een schat aan informatie, heel fijnmazig op Vlaamse, provinciale en gemeentelijke schaal.’
Patricia De Clercq, secretaris-generaal Departement Landbouw en Visserij: ‘Het Departement Landbouw en Visserij wil nieuwe evoluties in de land- en tuinbouw en de visserij door middel van data zo scherp mogelijk in beeld brengen. Zo kan elke land- of tuinbouwer en visser zijn/haar juiste bedrijfskeuzes maken.’
De nieuwe cijferwebsite en de twee rapporten zijn beschikbaar op www.vlaanderen.be/landbouwcijfers en www.vlaanderen.be/visserijcijfers.
Tekst: FDL naar Departement Landbouw en Visserij – 7 mei 2021