Om voldoende wateropname te garanderen dienen runderen vlot toegang tot water te hebben en gemakkelijk zonder veel inspanning te kunnen drinken. Dit betekent dat niet enkel het aantal drinkplaatsen maar ook hun plaats in de stal/weide van belang zijn. Naast de vlotte toegankelijkheid zijn ook een aantal praktische aspecten van belang voor voldoende wateropname.
- De gouden driehoek
Vanuit het standpunt van de koeien bekeken zijn de melkstal, het voederhek en de ligbedden de 3 plaatsen waar ze grotendeels vertoeven. Drinkpunten dienen daarom steeds op minder dan 15 meter van deze 3 plaatsen voorzien te worden. Zeker bij de melkstal en het voederhek is de nabijheid van water aangewezen. Na het melken hebben koeien dorst en nadat ze gegeten hebben, drinken ze graag snel veel water. De weg die koeien moeten afleggen om de drinkbakken te bereiken dient vrij te zijn van niveauverschillen, gladde zones, korte bochten, afwisseling licht – schaduw die de koeien stresseren en doen twijfelen om te gaan drinken.
- Op de weide zouden koeien minder dan 100 (lacterend) – 200 (droog) meter moeten afleggen alvorens te kunnen drinken. De waterkwaliteit dient, zeker tijdens warme periodes, in het oog gehouden te worden, aangezien algen en bepaalde bacteriën (vb Salmonella) die in lauw water kunnen ontwikkelen gevaarlijk zijn voor rundvee.
- Rustig en veilig
Runderen dienen ongestoord te kunnen drinken zonder daarbij heen en weer gestoten te worden door passerende runderen, en zonder ‘gevangen’ te zitten bij de drinkbak wanneer een dominante koe ook komt drinken. Daarom wordt een vrije zone van 3.6 meter rondom drinkbakken geadviseerd, of 4 meter met de drinkbak erbij. Bij een dergelijke ruimte rond de drinkbakken is er voldoende plaats om doorgang te voorzien voor toomgenoten wanneer koeien staan te drinken (zie tekening). Dit lijkt eenvoudig maar is niet zo évident voor drinkbakken geplaatst in de doorgangen tussen 2 rijen ligbedden. Om rangorde conflicten te vermijden dient een drinkend rund te kunnen zien wat rond hem gebeurt en makkelijk te kunnen vluchten als en wanneer dat nodig is. Daarom mogen drinkbakken niet in doodlopende gangen geplaatst worden, waar ondergeschikte dieren kunnen ‘gevangen gezet’ worden of waar een dominante koe de drinkbak kan monopoliseren.
- Praktisch
De plaatsing en het type drinkbak dienen ook volgende zaken te verhinderen:- Bevuiling door mest en stro (in het geval een stroblazer gebruikt wordt). Een buis rond de drinkbak kan verhinderen dat runderen erin defaeceren. Bij gebruik van een stroblazer kan een ‘afdak’ boven de drinkbak voorzien worden om te verhinderen dat stro en stof erin geblazen worden. De drinkbak wordt best ook niet te dicht bij het voederhek voorzien om te verhinderen dat teveel etensresten in de drinbak gemorst worden.
- Waterverspilling rond de drinkbak, zeker in potstallen. Het voorzien van een helling, een opvanggoot, of een roostervloer is in deze relevant. Hiervoor dient dan slechts 3.5 m2 ligruimte ingepalmd te worden, terwijl dat zonder deze aanpassingen 7 m2 dient te zijn.
- Risico op dichtvriezen. Alhoewel de winters minder koud geworden zijn, mogen we niet vergeten dat onze melkveestallen steeds meer open zijn en daardoor onderheving aan grote temperatuurverschillen. Bij bepaalde gebouwen in bepaalde landsdelen kan dit dus wel degelijk een probleem zijn.
Bijkomende info
Deze informatie is gebaseerd op een ‘Tips & Tricks’ van MSD Animal Health Benelux. MSD Animal Health Benelux is een producent van diergeneesmiddelen. Met deze ‘Tips & Tricks’ probeert MSD Animal Health Benelux wetenschappelijke informatie op een zo praktisch mogelijke manier naar de eindgebruiker van haar producten te brengen. Bij deze kennisoverdracht is communicatie tussen Veehouder, Dierenarts en MSD Animal Health Benelux belangrijk. Indien je interesse hebt in deze ‘Tips & Tricks’ van MSD Animal Health Benelux dan kun je die op eenvoudige vraag via je dierenarts bekomen.
