Koeien met gezonde klauwen zijn fitter. Ze vreten meer en vreten ook beter verdeeld over de dag. Ze produceren meer melk en hebben een betere vruchtbaarheid. Toch komen klauwproblemen nog te veel voor. Wat moet je weten om klauwproblemen te voorkomen?
Het grootste probleem is misschien wel dat het niet altijd meteen zichtbaar is en daardoor ook niet altijd als probleem gezien wordt. En dat terwijl klauwen een van de belangrijkste redenen is voor vroegtijdige afvoer van melkkoeien. Bovendien vergroten klauwaandoeningen het risico op het ontstaan van andere aandoeningen. Met een goede klauwgezondheid kun je dus veel trammelant voorkomen.
Twee typen klauwproblemen
Bij klauwproblemen denken we aan kreupele koeien. Echter, kreupelheid is een gevolg van klauwaandoeningen. Ook koeien die (nog) niet kreupel zijn kunnen wel klauwaandoeningen hebben. We maken onderscheid in twee verschillende typen klauwaandoeningen:
1. Infectieus
Bij infectieuze klauwaandoeningen hebben we het over een infectie in de huid van de ondervoet. Voorbeelden hiervan zijn mortellaro, stinkpoot en tussenklauwonsteking. Oorzaken komen veelal uit een verminderde weerstand en/of een verhoogde infectiedruk. Oplossingen moet je dus zoeken in het verhogen van de weerstand van de huid en de klauw en het verlagen van de infectiedruk door goede hygiëne. Bacteriën die verantwoordelijk zijn voor deze infecties kunnen niet zomaar door een gezonde intacte huid heendringen.
2. Niet infectieus
Bij niet-infectieuze klauwaandoeningen hebben we het over aandoeningen in het hoorn van de klauw. Voorbeelden hiervan zijn wittelijndefecten, zoolzweren en zoolbloedingen. Oorzaken (en dus ook de oplossingen) hiervan moet je zoeken in belasting van de klauwen en de kwaliteit van de klauwen. Te lang staan, obstakels in de looproute en korte draaiingen kunnen bijvoorbeeld zorgen voor overbelasting van de klauwen. Een verminderde kwaliteit van de klauwen kan ontstaan door tekorten aan bepaalde vitaminen, mineralen en spoorelementen.
Transitie
Rondom afkalven vinden er allerlei veranderingen plaats in het lichaam van de koe die het risico op klauwaandoeningen vergroten. Om het kalf ter wereld te laten komen is het een natuurlijk proces dat de banden in het lichaam verslappen. Echter, niet alleen de banden in het bekken verslappen, maar ook de banden in bijvoorbeeld de klauw. Hierdoor komt er meer druk op het klauwbeen.
Na afkalven komt de koe in een negatieve energiebalans, waardoor het lichaamsvet aangesproken wordt. Bij teveel verval in conditie wordt ook het vetkussen onder de klauw gemobiliseerd, waardoor de schokdemper vermindert. Daar komt nog bij dat tijdens de transitie altijd sprake is van een dip in de algemene weerstand van de koe. Een optimale transitieperiode is dus cruciaal in het voorkomen van klauwproblemen.
Hittestress
Biotine is belangrijk voor de kwaliteit en de hechting van de hoorncellen in de klauw. Deze vitamine wordt door de koe zelf in de pens aangemaakt. Wanneer tijdens warme periodes de penswerking onder druk komt te staan, komt ook de aanmaak van biotine onder druk. Door een verminderde voeropname is ook de opname van essentiële vitamines, mineralen en spoorelementen minder. Tijdens warme periodes staan koeien langer, vreten minder en herkauwen minder. Deze effecten zijn niet direct zichtbaar, maar hittestress in de zomer zorgt voor meer klauwproblemen in het najaar.
Praktische tips om klauwproblemen te voorkomen:
- Loop kritisch de routes die de koeien ook moeten lopen
- Leg rubber op plekken waar koeien draaien en keren
- Bekap preventief (voor droogzetten en bij 100 dagen in lactatie)
- Zorg voor een optimale dekking van vitaminen, mineralen en spoorelementen
- met Mineralen op Maat
- laat ruwvoer analyseren op spoorelementen
- Voorkom grote rantsoen schommelingen
- Voorkom pensverzuring (voer op tijd buffer bij)
- Beperk hittestress
- Optimaliseer de transitieperiode
Extra opletten met beweiding:
- Loop kritisch de kavelpaden na
- Voorkom veel modder rondom de drinkbakken
- Voer op tijd voldoende energie bij en voorkom conditieverlies
- Bied altijd extra structuur aan
