Het nationale BVD-programma gaat van start op 1 januari. In het voorgaande artikel lichtte DGZ de algemene principes van het programma toe. Dit artikel focust op de hoeksteen van het programma, met name het systematisch opsporen van BVD-dragers onder de nieuwgeboren kalveren. Dit kan op verschillende manieren, maar de sector geeft – omwille van het gebruiksgemak en de sluitende methode – de voorkeur aan het gebruik van BVD-oormerken of BVD-earnotchen.
Wat zijn de verschillen tussen een conventioneel oormerk en een BVD-oormerk of earnotch-oormerk?
In principe zijn er weinig verschillen tussen beide types oormerken. Beide worden gebruikt om een kalf te identificeren. Maar met een BVD-oormerk voert u eigenlijk twee stappen uit in één keer: tijdens het plaatsen van het primo-oormerk neemt u tegelijkertijd een weefselstaal dat in het labo onderzocht kan worden op BVD-antigeen.
Welke BVD-oormerken zijn toegelaten op de Belgische markt?
Net zoals de markt van de overige primo-oormerken is de markt van de BVD-oormerken een vrije markt. Voorwaarde om op de markt te kunnen komen is dat het oormerk voldoet aan de erkenningsvoorwaarden van het FAVV en dat de producent garandeert dat er een labo is dat de verwerking van het weefselstaal voor BVD-onderzoek garandeert.
Is het gebruik van BVD-oormerken verplicht?
Neen, het gebruik van BVD-oormerken is niet verplicht. Wel verplicht is de bemonstering van elk nieuwgeboren kalf binnen de 7 dagen na de geboorte. Enkel de staalname aan de hand van primo-oormerken kan worden uitgevoerd door de veehouder zelf. Alle andere vormen van staalname dienen te gebeuren door de bedrijfsdierenarts.
Is het plaatsen van een BVD-oormerk moeilijk?
Als algemene regel geldt dat elk kalf binnen de 7 dagen na de geboorte moet worden gemerkt. In principe verschilt het plaatsen van een BVD-oormerk niet fundamenteel van het plaatsen van een gewoon oormerk. Toch zijn er enkele aandachtspunten. Hoe u het oormerk kunt plaatsen en het oorweefselstaal kunt bewaren en versturen wordt stap voor stap, in woord en beeld, uitgelegd in een handige leidraad en een filmpje. Naargelang de leverancier kunnen de richtlijnen voor het plaatsen van een BVD-oormerk een beetje verschillen.
DGZ raadt verder aan het oorweefselstaal te nemen gedurende de eerste levensdagen van het kalf, wel pas wanneer het kalf is opgedroogd. Begin steeds met het plaatsen van het BVD-oormerk dat het oorbiopt neemt. Zorg hierbij in elk geval voor een goede fixatie van het kalf. Op die manier kunt u voorkomen dat het buisje waarin het oorweefselstaal terechtkomt, leeg is.
Waar moet u op letten bij het gebruik van BVD-oormerken?
Wanneer u gebruik maakt van BVD-oormerken, bent u als veehouder zelf verantwoordelijk voor de staalname, de bewaring van het staal en de verzending naar het labo. Dit alles moet tijdig gebeuren, zodat het dier tijdig gecertificeerd is met een BVD-statuut.
Nadat de staalname is uitgevoerd, bezorgt u het staal bij voorkeur via de post aan het labo voor analyse. Dit dient te gebeuren binnen de 7 dagen na het nemen van het staal. In afwachting van de verzending kunt u het staal bewaren bij koelkasttemperaturen (4°C).
Hoelang duurt het om het paspoort te verkrijgen?
Om een paspoort te kunnen verwerven, dient het dier gekend te zijn in Sanitel. Dit betekent dat u tijdig (binnen de wettelijke termijn van 7 dagen) een geboortemelding moet uitvoeren – elektronisch in Veeportaal, telefonisch via VRS of via een papieren formulier.
De wet vereist nu bovendien dat het BVD-statuut vermeld staat op het paspoort van elk kalf. Als gevolg daarvan kan het iets langer duren voor u het paspoort ontvangt. Het laboresultaat moet immers eerst gekend zijn alvorens het paspoort kan worden uitgereikt.
Zorg er dus voor dat u het staal tijdig neemt en overmaakt aan het labo. Dit is van cruciaal belang wanneer u een kalf wenst te verkopen, bijvoorbeeld aan een vleeskalverhouderij.
Zijn er alternatieven voor het testen van nieuwgeborenen?
Ja, er zijn alternatieven. Wanneer u de staalname niet zelf uitvoert als veehouder, dan dient u contact op te nemen met uw bedrijfsdierenarts voor het nemen van een staal bij het kalf.
De dierenarts kan dan een zogenaamd BVD “earpunch” staal nemen, dat eveneens in aanmerking komt voor de BVD-antigeen ELISA-test.
Wanneer er een bloedstaal genomen wordt, dan dient dit te gebeuren bij een kalf jonger dan 30 dagen. Dit bloedstaal wordt onderzocht via de (duurdere) PCR-methode.
Hoe kunt u BVD-oormerken en de bijhorende oormerktang bestellen?
BVD-oormerken kunt u, net zoals de conventionele oormerken, bestellen via een bestelbon of via Veeportaal. De oormerken vindt u onder ‘artikeltype’ primo-oormerken, terwijl de BVD-tang te vinden is onder ‘artikeltype’ oormerktang.
Meer info over het plaatsen van een bestelling vindt u terug in de handleiding Starten met Veeportaal voor rundveehouders.
