Melkveehouder Marc van den Berk uit Sint-Oedenrode streeft naar stabiliteit in de bedrijfsvoering. Een goede diergezondheid is daarvoor een belangrijke voorwaarde. Dit heeft de melkveehouder uitstekend onder controle. Na afkalven starten de koeien prima op, klinische uierontsteking komt amper voor en de koeien worden vlot drachtig. “Wanneer ik voor het laatst antibiotica heb gebruikt tijdens de lactatie? Ik zou het niet weten, het is lang geleden.”
Op zijn bedrijf op de zandgrond nabij Sint-Oedenrode (Noord-Brabant, NL) houdt Marc van den Berk zo’n 95 melkkoeien en momenteel zestig stuks jongvee. “Best wel wat jongvee inderdaad”, aldus de melkveehouder. “Maar dat is dit jaar wel uitzonderlijk hoor. Vorig jaar had ik veel vaarskalveren waarvan ik er een ruim aantal heb aangehouden. Dan kan ik dit jaar even wat minder melkkoeien houden, maar kan ik wel beter doorselecteren.”
BEDRIJFSGEGEVENS
Naam: Marc van den Berk
Plaats: Sint-Oedenrode (Noord- Brabant, NL)
Aantal melkkoeien: 95 met momenteel zestig stuks jongvee
Grond: 40 hectare, waarvan 25 hectare mais en vijftien hectare gras
Melkproductie per koe per jaar: 11.500 kilogram met 4,38 % vet en 3,54 % eiwit
Marc van den Berk maakt voor zijn melkkoeien gebruik van producten van Animal Health Vision (AHV). Hij merkt dat koeien na afkalven beter opstarten en is erg tevreden over de uiergezondheid. Het antibioticagebruik blijft beperkt. Dit levert volgens de ondernemer zowel financieel als qua arbeid voordelen op.
Rantsoen van de melkkoeien
Van den Berk heeft veertig hectare land in gebruik. Hiervan is vijftien hectare grasland en 25 hectare maisland. Dit levert de basis van het rantsoen voor de melkkoeien en het jongvee. Daarnaast koopt Van den Berk producten als perspulp, sojaraap en appelpulp bij. Twee keer per jaar laat hij van alle producten een mengkuil maken. Zo ontstaat een constant rantsoen dat hij dagelijks eenvoudig met de voerdoseerbak voor het voerhek kan draaien.
In de melkrobot voert hij naar behoefte krachtvoer bij. De melkgevende koeien staan jaarrond in de ruime, aan twee kanten open stal. “Om echt goed te kunnen weiden, is mijn huiskavel te klein. Maar op stal hebben de koeien het ook prima naar hun zin en doen ze het goed”, aldus Van den Berk, die het jongvee en de droogstaande koeien wel laat weiden.
Productie omhoog na introductie melkrobots
Twee jaar geleden schafte Van den Berk twee gebruikte Lely-melkrobots aan. “Ik heb ze vooral gekocht omdat ik zocht naar een stuk arbeidsverlichting. Het meeste werk op het bedrijf doe ik alleen, mijn vader en mijn vrouw helpen waar nodig ook mee. Dankzij de robot heb ik nu de handen meer vrij. Daarnaast is er nog een groot voordeel: gemiddeld is de melkproductie na ingebruikname van de robots zo’n 1.500 kilogram melk per koe per jaar gestegen. Gemiddeld zat ik afgelopen jaar op een productie van 11.500 kilogram met 4,38 procent vet en 3,54 procent eiwit”, vertelt de melkveehouder tevreden.
“Een klinische uierontsteking heb ik zelden.”
Het gemiddeld aantal melkingen per dag varieert van 3,3 tot 3,5. Van den Berk is ook erg tevreden over de gezondheid van zijn melkvee en jongvee. “De koeien doen het goed. Gedurende de lactatie heb ik amper medicijnen nodig. Als ik een keer antibiotica moet gebruiken, is dat vanwege een tussenklauwontsteking. Een klinische uierontsteking heb ik zelden”, stelt Van den Berk vast. “Ik zet selectief droog. Laagcelgetalkoeien zet ik alleen droog met een seal. Pas bij een echt hoog celgetal zet ik ook droog met antibiotica.”
Ondersteuning in diergezondheid zonder antibiotica
De melkveehouder vertelt dat uiergezondheid nooit echt een probleem is geweest op zijn bedrijf. Maar sinds hij gebruik maakt van advies en producten van Animal Health Vision (AHV), is de uiergezondheid op het bedrijf nog verder verbeterd. En dat niet alleen. Ook starten koeien na afkalven makkelijker op en worden gemakkelijker weer drachtig. De melkveehouder, die zelf insemineert, zit op een inseminatiegetal van 1,4 bij de vaarzen en 1,8 bij de oudere koeien. “Daar moet ik wel bij vertellen dat ik pas vanaf honderd dagen insemineer. Maar ik mis weinig tochtige koeien. En dat zonder gebruik te maken van hulpmiddelen,” aldus de melkveehouder.
“Ik ben sowieso altijd wel in voor nieuwe dingen.”
Van den Berk kwam voor het eerst in aanraking met AHV in mei 2019. Dat kwam door Joris van der Pas, die als specialist van AHV een bezoek aan het bedrijf van Van den Berk bracht. Ook vandaag is Van der Pas erbij. “Joris vertelde mij over de werking van AHV-producten en ik besloot het te proberen. Ik ben sowieso altijd wel in voor nieuwe dingen”, aldus de veehouder.
Producten van AHV verstoren communicatie tussen de bacteriën
De producten van AHV hebben een positief effect op de diergezondheid doordat ze de communicatie tussen bacteriën verstoren. Als het lichaam voldoende weerstand heeft, verstoppen deze ziekteverwekkers zich namelijk in de zogenaamde biofilm. Op het moment dat de weerstand daalt, komen ze tevoorschijn en zorgen voor problemen. Door de biofilm binnen te dringen en de communicatie tussen bacteriën te verstoren, zorgen de producten van AHV ervoor dat de bacteriën uit de biofilm tevoorschijn komen en door het lichaam kunnen worden aangepakt en afgevoerd. Ook werken de producten van AHV koortsverlagend en ontstekingsremmend en ondersteunen ze de energiebalans van het dier.
Melkproductie komt vlot op gang
Van den Berk startte met het inzetten van de AHV Booster Tablet. Deze zorgt ervoor dat de koe na afkalven extra energie ter beschikking krijgt, zodat de melkproductie vlot opstart zonder dat de gezondheid van de koe in het gedrang komt.
“Het zijn natuurlijke producten. Je kunt ze gemakkelijk toedienen via de bek.”
De melkveehouder merkte positief resultaat en gaandeweg zette hij in samenwerking met Van der Pas meer producten van AHV in. “De producten van AHV passen goed bij mijn bedrijf”, vindt Van den Berk. “Het zijn natuurlijke producten. Je kunt ze gemakkelijk toedienen via de bek.”
Kosten en moeite van antibiotica besparen
Na afkalven zet Van den Berk standaard de Metri-tablet in. Deze helpt bij het afkomen van de nageboorte en het opschonen van de baarmoeder. “Ik heb nu nog zelden koeien aan de nageboorte staan. Stinkende baarmoeders heb ik amper en witvuilen ook niet. Zou dit wel voorkomen, dan zou ik met antibiotica moeten behandelen. Die kosten en moeite bespaar ik me nu.”
“We hebben praktisch geen koeien meer met melkziekte.”
Bij oudere koeien en bij koeien die tegen vervetten aan zitten, geeft de melkveehouder na afkalven StartLac in. Dit bevordert een goede start van de lactatie. “De koeien zijn net wat vlugger. Ze komen makkelijker weer overeind na afkalven. Ook als ze zwaar afgekalfd hebben. We hebben praktisch geen koeien meer met melkziekte,” vertelt de veehouder.
MPR geeft belangrijke informatie
Van den Berk laat één keer in de zes weken MPR uitvoeren. Via een speciale koppeling met CRV kan AHV in de persoon van Joris van der Pas meekijken met de uitslagen hiervan. De MPR-gegevens zeggen veel over de gezondheid van de koeien. Een stijgend celgetal kan een voorbode zijn van uiergezondheidsproblemen. Gaan bij een koe het vet- en eiwitpercentage ver uit elkaar lopen? Dan kan dat een ketose-attentie betekenen.
De melkveehouder en de AHV-adviseur spreken elke zes weken de actuele MPR-gegevens door en kijken welke koeien extra aandacht of behandeling nodig hebben. Hoeveel koeien dit zijn, dat wisselt van keer tot keer. Meestal zijn ze op de vingers van één hand te tellen. “Als koeien hier extra aandacht vragen, gaat het meestal om ketose. Dan kan een Booster uitkomst bieden”, vertelt Van der Pas.
“Dit werkt net zo goed als een antibioticum.”
Soms signaleren de melkveehouder en de AHV-adviseur een koe met een verhoogd celgetal. Dan wordt er een Extra, of de Quick, Extra en Aspi ingezet. De Aspi is een pijnstiller en ontstekingsremmer. “Dit werkt net zo goed als een antibioticum. Ik zet hem tussendoor ook wel in als de melkrobot een attentie op de uiergezondheid aangeeft op basis van geleidbaarheid”, aldus Van den Berk.
“Minder antibiotica scheelt geld en arbeid”
Het antibioticumgebruik op het bedrijf van Van den Berk ligt op 1,5 dierdagdoseringen. Daarvan is driekwart droogzetter. “Minder antibiotica is goed in het kader van duurzaamheid, maar het scheelt ook financieel. De producten van AHV zijn natuurlijk niet gratis, maar als je een koe drie keer met antibiotica moet behandelen, ben je ook het nodige kwijt. Daarbij scheelt het dat ik nu geen melk hoef te laten weglopen. Als je vijf dagen lang veertig liter melk uit de tank moet houden, dan tikt dat aan en kost bovendien extra arbeid”, vindt de melkveehouder, die de komende jaren het liefst zo blijft ondernemen als hij nu doet. “Ik ben nu 53 en onze dochters hebben geen interesse in bedrijfsovername. Uitbreiden zie ik niet gebeuren. Stabiel blijven is daarom de doelstelling voor de komende jaren. Ondanks de onzekerheid in de sector doe ik het werk nog altijd met veel plezier.”
Tekst en beeld: Gerben Hofman
