Onlangs werd er bij DGZ een kalf aangeleverd voor sectie. Dit zes maanden oude kalf werd aangetroffen in zijligging. Er was een vermoeden van sleeper disease, veroorzaakt door Histophilus somni.
Sleeper disease is een aandoening waarbij het bewustzijn sterk wordt onderdrukt. Dit wordt veroorzaakt door de bacterie Histophilus somni, die in het hele lichaam ontstekingen van bloedvaten veroorzaakt. Bij deze ontstekingen worden bloedpropjes gevormd, die vastlopen in de hersenen en hersenvliesontsteking teweegbrengen.
Beeld van Histophilus somni bij sectie
Ter hoogte van de hersenen werden verschillende bloedingen opgemerkt, zowel bij de hersenvliezen als op snijvlak in het hersenweefsel. Deze waren het meest opvallend ter hoogte van de grote hersenen.
Op de microscopiebeelden waren er meerdere verspreide bloederige necrosehaarden aanwezig. Dit wordt veroorzaakt door bloedpropjes die vastlopen in combinatie met vaatontstekingen. Dit zijn typische letsels voor hersenvliesontsteking ten gevolge van deze bacterie. Daarnaast had het kalf ook een longontsteking, waarbij de longvliezen waren aangetast. Bij bacteriologisch onderzoek werd zowel uit de hersenen als uit de longen Histophilus somni geïsoleerd.
Bloederige necrosehaarden ter hoogte van de hersenen. Bron: DGZ
Veelvoorkomend in wintermaanden
DGZ geeft aan de laatste weken veel gevallen van Histophilus somni tegen te komen. Uit onderzoek is gebleken dat uitbraken met deze bacterie wereldwijd het hele jaar voorkomen, maar de meeste gevallen worden gezien in de herfst en winter. Dit komt dus overeen met de observaties van DGZ. Daarnaast zijn veranderingen in het weer, voer of groepssamenstelling bekende triggers voor een uitbraak. Snelle behandeling met antibiotica is dan ook van belang om sleeper disease te behandelen.
Tekst: Kim Sjoers en DGZ Beeld: DGZ