Als na het afkalven de baarmoeder niet goed opschoont, kan dat vergaande gevolgen hebben voor koe en melkveehouder. In dit artikel bespreken we alles rondom het afkalven en op welke manier u ervoor kunt zorgen dat de kans op problemen aan de baarmoeder verminderden daarmee de kans op een succesvolle volgende dracht kunt verbeteren.
Verminderde melkproductie grootste signaal van vuile baarmoeder
De Nederlandse melkveehouders geven aan dat bij koeien, waar de baarmoeder niet goed is opgeschoond, dit vaak aan de buitenkant te zien is. In figuur 1 is te zien dat 63% van de 164 Nederlandse respondenten opmerkt dat de koe het moeilijk heeft doordat ze zichzelf weggeeft en dat de melkproductie hierdoor achterblijft. Hierna volgt een groot gat en geeft 15% van de melkveehouders aan dat zij zien dat de baarmoedergezondheid niet op orde is. Overige zaken die genoemd worden zijn de verslechterde conditie, verminderde eetlust, sloom gedrag en dof haarkleed.
Waarom is een goed opgeschoonde baarmoeder zo belangrijk?
Wanneer de koe aan de nageboorte blijft staan, blijft er een open verbinding tussen de baarmoeder en de buitenwereld. Als gevolg hiervan komen er ongewenste binnendringers de baarmoeder in. Hierdoor raakt het milieu verstoord, met als gevolg dat de koe zich niet fit voelt en vruchtbaarheidsproblemen op de loer liggen. Deze verstoring kan al binnen tien dagen na afkalven ontstaan. Bij verse koeien (<3 weken na afkalven) mag er nog inhoud in de baarmoeder zitten, echter mag het niet stinken of wit zijn. Is dit wel het geval of schoont de baarmoeder niet snel genoeg op, dan is er sprake van een verstoring. Hoe langer de viezigheid in de baarmoeder blijft zitten, hoe erger de negatieve effecten worden op de vruchtbaarheid van de koe. Weerstand en de energiebalans van de koe hebben veel invloed op dit proces. Koeien met een langdurig vervuilde baarmoeder laten de tocht meestal nog wel zien, maar de kans is groot dat het drachtig worden na inseminatie niet slaagt. Als een koe geen tocht laat zien kan het zijn dat de baarmoeder gevuld is met pus, zonder dat er sprake is van uitvloeiing, dit verschijnsel blokkeert de tochtcyclus.
Wat is de perfecte tussenkalftijd?
Volgens Henk Hogeveen, onderzoeker aan Wageningen Universiteit is de perfecte tussenkalftijd (TKT) 365 dagen, al is dit natuurlijk wel sterk afhankelijk van de algehele gezondheid van uw veestapel. Hij geeft zelfs aan dat de schade bij een hoge TKT maar liefst 27.000 euro per jaar kan bedragen (Veeteelt, 2015). Dit enorme verlies is voornamelijk toe te wijden aan de verminderde levensproductie van een koe. Het is dan ook niet verrassend dat TKT in de top 3 van verbeterdoelen van veehouders staat. CRV gaf in 2016 aan dat de gemiddelde TKT in Nederland 413 dagen (409 bij vaarzen) was. Een hoge TKT heeft gevolgen voor zowel de koe als voor uw bedrijfsresultaten. Als we naar de koe kijken, dan wordt het steeds moeilijker om haar drachtig te krijgen. Dus ze zal vaker geïnsemineerd moeten worden en terwijl de melkproductie per koe per dag steeds meer afneemt. Dit heeft een negatieve invloed op uw bedrijfsresultaat, immers ze krijgt teveel voer voor de melkproductie die zij levert. Een koe die drie lactaties meemaakt in vier jaar tijd, zal over het algemeen minder produceren dan een koe die in die vier jaar vier keer kalft.
Nageboorteproblemen terug te zien in hoge TKT en verhoogd aantal inseminaties
Uit de antwoorden (zie figuur 2) blijkt dat als er problemen zijn geweest met de nageboorte de meeste veehouders zien dat de TKT oploopt en dat de eerste inseminatie later plaatsvindt. 13% van de melkveehouders geeft daarnaast aan dat meer inseminaties nodig zijn voordat de koe weer drachtig is. Hierdoor zorgt de niet opgeschoonde baarmoeder voor meer inseminaties wat de kosten doet oplopen en het drachtigheidspercentage doet tegenvallen. Slechts 22% van de melkveehouders stelt dat ze weinig tot niets zien en er geen problemen van ondervinden op bedrijfsniveau.
Koe na afkalven weer drachtig krijgen? Maak de tweede toch beter zichtbaar
Het belangrijkste advies blijft om eerst de vuile baarmoeder op te schonen. Pas wanneer de omgeving weer is hersteld, kan de koe weer worden geïnsemineerd. Voor het juiste inseminatiemoment is een goede tochtdetectie van belang.
Bij AHV geven wij het advies om twee weken na de eerste tocht een AHV Booster Tablet te geven. Op deze manier wordt de tweede tocht en tevens de meest gunstige tocht, beter waarneembaar en stijgt de kans op een succesvolle inseminatie. Met de AHV Booster Tablet ben je er simpelweg van verzekerd dat uw koeien naast voldoende magnesium ook dextrose en actieve vitamine D3 tot zich nemen. Het geeft uw koeien letterlijk een boost van energie en bevordert de stofwisseling. Uw koeien zullen hierdoor beter vreten, waardoor er minder kans is op pensproblemen en er meer energie overblijft om een tocht te laten zien.
“Wij merken dat de koeien een stuk beter opstarten, wanneer we de oplossingen van AHV gebruiken. Bij dikke koeien geven we voor het afkalven een AHV Milk Start Tablet en na het afkalven uit voorzorg een AHV Milk Start Paste. Wanneer het echt dikke koeien zijn, geven we ze drie tot vier dagen na het kalven nog een AHV Booster Paste. Met deze drie oplossingen ben je er simpelweg van verzekerd dat je koe niet alleen voldoende magnesium, calcium en fosfor tot zich neemt, maar ook een energieboost krijgt. Eerder zagen we de koeien standaard na een paar dagen terugzakken, maar via deze werkwijze starten de verse koeien goed op en ervaren we veel minder problemen”, aldus Jarno.
