In 2024 hebben 2.927 landbouwers één of meer beheerovereenkomsten gesloten met de VLM, goed voor een totale oppervlakte van 6.658 hectare. Beheerovereenkomsten zijn contracten met landbouwers die extra inspanningen doen voor de biodiversiteit en daarvoor een vergoeding krijgen.
De VLM roept landbouwers op om nu ook voor 2025 nieuwe beheerovereenkomsten te sluiten. Landbouwers kunnen hun interesse kenbaar maken via het Mestbankloket. Ze doen dat best voor 1 september 2024. Een van de VLM-bedrijfsplanners legt dan een afspraak vast voor vrijblijvend uitleg en advies.
De voordelen van beheerovereenkomsten
Landbouwers dragen met beheerovereenkomsten op een vrijwillige manier bij aan betere leefgebieden voor veel diersoorten zoals veldleeuwerik en grutto. Ook voor landbouwers leveren beheerovereenkomsten voordelen op. Hun percelen zijn dankzij nuttige insecten beter bestand tegen plagen zodat ze minder gewasbeschermingsmiddelen moeten gebruiken. Een gezonde bodem draagt daarnaast ook bij aan goede waterhuishouding en helpt bodemerosie voorkomen. Akkerranden zorgen voor driftreductie.
De beheerovereenkomsten bieden vijf jaar lang een zeker inkomen. De vergoedingen voor de meeste beheerovereenkomsten liggen rond de 2.000 euro per hectare per jaar.
De VLM-bedrijfsplanners begeleiden landbouwers met beheerovereenkomsten intensief. Landbouwers die meer willen weten over de mogelijkheden op hun bedrijf, kunnen hun bedrijfsplanner contacteren voor vrijblijvende informatie. Ook bij een eventuele aanvraag kunnen ze rekenen op begeleiding door de bedrijfsplanner, later ook als ze vragen hebben over de uitvoering van hun beheerovereenkomst.
Ten slotte is een beheerovereenkomst sluiten omkeerbaar. Na de looptijd van vijf jaar kan een landbouwer er altijd voor kiezen om het contract niet te vernieuwen.
Evolutie van het aantal beheerovereenkomsten in 2023
Ten opzichte van 2023 nam het totale aantal landbouwers met een beheerovereenkomst af met 515 (-15%). De oppervlakte landbouwpercelen onder een beheerovereenkomst daalde met 1.723 hectare (-21%).
Opmerkelijk is dat het areaal beheerovereenkomsten botanisch beheer met 40 procent gestegen is, van 753 hectare in 2023 naar 1.055 hectare in 2024.
Bij de beheerovereenkomsten onderhoud kleine landschapselementen stijgt vooral het aantal knotbomen sterk, namelijk met 1.925 knotbomen (25%, van 7.603 in 2023 naar 9.528 in 2024). Ook het aantal hagen en heggen onder beheerovereenkomst is toegenomen. Het gaat om respectievelijk een toename van zes kilometer haag (1%, van 404 kilometer in 2023 naar 410 kilometer in 2024) en 13 kilometer heg (21%, van 61 naar 74 kilometer in 2024). Ook het areaal bloemenstroken en bloemenakkers nam toe: van 609 hectare in 2023 naar 662 hectare in 2024.
Soortenbescherming
Net als vorig jaar daalde de oppervlakte van de beheerovereenkomsten voor soortenbescherming dit jaar, namelijk met 1.411 hectare of 31 procent (van 4.566 hectare in 2023 naar 3.155 hectare in 2024). Het gaat vooral om akkervogelmaatregelen: faunavoedselgewassen, faunaranden en fauna-akkers. De beheerovereenkomsten perceelsrandenbeheer daalden in oppervlakte met 420 hectare of 16 procent (van 2.677 hectare in 2023 naar 2.257 hectare dit jaar).
