In de komgronden van Lampernisse in de Westhoek brachten dit jaar enkele koppels velduil opnieuw heel wat jongen groot. Lampernisse was al vaker dé plaats bij uitstek voor broedende velduilen in Vlaanderen. Sinds 2014 verwelkomt het gebied geregeld enkele paartjes velduil. 2023 was het op een na beste jaar voor die zeldzame broedvogel. De nomadische en opportunistische uilen reageren er op het hoge aanbod veldmuizen in het uitgestrekte graslandencomplex. Er konden maar liefst 30 à 35 jongen uitvliegen, mede dankzij een unieke samenwerking met de betrokken landbouwers.
Velduil is uiterst kwetsbaar
Velduilen zijn grondbroeders en zijn in een intensief landbouwlandschap uiterst kwetsbaar. Het tijdig vinden van de exacte nestlocatie in grasland is cruciaal voor een succesvolle bescherming. Bij het maaien mag de uitgekozen broedhabitat of het eigenlijke nest immers niet verloren gaan.
Intense monitoring
Het broedseizoen trok zich begin april in alle hevigheid op gang. Verspreid over het gebied werden tientallen vogels opgemerkt met beklijvende baltsvluchten en territoriumgevechten. Voor een beperkte groep vrijwilligers was dat hét startschot voor een race tegen de klok. Uiteindelijk werden na vele tientallen uren van observatie 11 nesten gevonden, waarvan 7 op reguliere landbouwpercelen en 4 op percelen van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB).
Unieke samenwerking met landbouwers
De gebiedsverantwoordelijke akkervogels van Natuur en Bos contacteerde al vroeg in het seizoen alle betrokken landbouwers. Die verleenden zonder uitzondering hun volle medewerking om de gevonden nesten te beschermen. In de praktijk werd het maaien op de betreffende percelen geheel of gedeeltelijk met twee maanden uitgesteld om jonge vogels alle kansen te geven om uit te vliegen.
Voor landbouwers betekent dat uitstel vaak een verlies aan waardevolle snedes gras of hooi. Met de ‘subsidie voor de bescherming van nesten en jongen van broedvogels op landbouwpercelen’ wordt de betrokken landbouwer vergoed voor de gemiste inkomsten en extra inspanningen die hij levert om de vogelsoorten te beschermen door pas na de gebruikelijke datum te maaien of te oogsten.
9 van de 11 succesvol beschermde nesten van de velduil
Na afloop van het broedseizoen bleken 9 van de 11 beschermde nesten succesvol geweest te zijn. Goed voor niet minder dan 30 à 35 uitgevlogen jongen. Bij dat succesverhaal past een bijzonder woord van dank aan alle betrokken landbouwers en vrijwilligers.
Bron: Agentschap Natuur & Bos
Beeld: Dieter Coelembier